+48 661 344 384
www.sandurski.eu

Blog Radcy Prawnego

Przemysław Sandurski

Skarga nadzwyczajna – środek zaskarżenia prawomocnych orzeczeń

Skarga nadzwyczajna – nowy środek zaskarżenia prawomocnych orzeczeń
W dniu 3 kwietnia 2018 r. weszła w życie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym, która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nowy nadzwyczajny środek zaskarżenia, jakim jest skarga nadzwyczajna. W niniejszym materiale omówię w sposób ogólny kształt skargi w postępowaniu cywilnym.
Skarga nadzwyczajna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, który przysługuje od prawomocnych orzeczeń sądu kończących postępowanie w sprawie w przypadku, gdy nie zachodzi możliwość uchylenia lub zmiany orzeczenia w drodze innego rodzaju nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
Prawomocnych, czyli od orzeczeń, od których nie przysługuje stronie zwykły środek zaskarżenia (np. apelacja czy zażalenie).
Kończących postępowanie w sprawie, czyli najczęściej wyroków lub postanowień (np. umarzających postępowanie w sprawie lub zwrotu/odrzucenia pozwu, wydanych w postępowanie nieprocesowe, ale nie od wszystkich postanowień, bo nie wszystkie kończą postępowanie).
Co warte zaznaczenia skarga nadzwyczajna może być wniesiona tylko w przypadku, gdy nie zachodzi możliwość uchylenia lub zmiany orzeczenia w drodze innego rodzaju nadzwyczajnych środków zaskarżenia – skarga kasacyjna, skarga o wznowienie postępowania, czy skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Skarga nadzwyczajna przysługuje niezależnie od tego, czy brak możliwości uchylenia lub zmiany orzeczenia powstał ze względu na to, że strona postępowania nie skorzystała z przysługujących jej tego rodzaju środków prawnych, czy ze względu na to, iż tego rodzaju środki prawne stronie postępowania nie przysługiwały.
Należy przy tym zaznaczyć, że skargi nadzwyczajnej nie można bowiem oprzeć na zarzutach, które były przedmiotem rozpoznawania skargi kasacyjnej przyjętej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
Ponadto skarga nadzwyczajna nie przysługuje w przypadku, gdy to Sąd Najwyższy wydał prawomocne orzeczenie kończące postępowanie w sprawie.
Dla rozpoznania skargi konieczne jest stwierdzenie, że wymagane jest to dla zapewnienia praworządności i sprawiedliwości społecznej i:
1) orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji,
2) orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,
3) zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Prawo do wniesienia skargi przysługuje wyłącznie:
1) Prokuratorowi Generalnemu, Rzecznikowi Praw Obywatelskich w każdej sprawie,
2) w zakresie swojej właściwości (kompetencji przewidzianych szczególnymi przepisami ustaw):
• Prezesowi Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej,
• Rzecznikowi Praw Dziecka,
• Rzecznikowi Praw Pacjenta,
• Przewodniczącemu Komisji Nadzoru Finansowego,
• Rzecznikowi Finansowemu oraz
• Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Strona postępowania nie ma zatem samodzielnie możliwości wniesienia skargi nadzwyczajnej.
Nie wyklucza to jednak możliwości wystąpienia przez stronę do podmiotu uprawnionego do wniesienia skargi nadzwyczajnej, z uzasadnieniem potrzeby wniesienia skargi w danej sprawie. Przy czym dodać należy, że ocena instytucji upoważnionej do wniesienia skargi, czy w danej sprawie taka potrzeba rzeczywiście zachodzi, nie podlega kontroli sądowej.
Skargę nadzwyczajną wnosi się w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie roku od dnia ich rozpoznania.
Od tego samego orzeczenia w interesie tej samej strony skarga nadzwyczajna może być wniesiona tylko raz.
W razie potrzeby pomocy prawnej, w zakresie oceny podstaw do wniesienia skargi nadzwyczajnej lub pisma do organu upoważnionego do wniesienia, zadzwoń i umów się na spotkanie lub napisz do nas maila.

Stan prawny na dzień 11 kwietnia 2018 r.
Powyższy tekst nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości poruszanej tematyki.
Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej analizy.